WNIOSKOWANIE Z FAKTÓW

Rozważmy następujący problem:Dzieci w rodzinie Scrogginsów mają na imię Tim, Mary i Sid. Sid jest o dwa lata starszy od Mary, która właśnie idzie do pierwszej klasy. Najmłodsze dziecko jest o połowę młodsze od swojego brata.Na podstawie tych informacji, postaraj się udzielić odpowiedzi na poniższe pytania. Postaraj się przeprowadzić logiczne wnioskowanie. Oszacuj stopień pewności każdej […]

FAKTY OCZYWISTE

Urzędy podatkowe posługują się takim rozumowaniem, aby wy­kryć oszustwa podatkowe. Podatnik może zadeklarować dochód w wy­sokości 50 tys. dolarów i darowizny na cele dobroczynne w wysokości 15 tys. dolarów. Urzędnikowi taka darowizna, w wysokości prawie jed­nej trzeciej dochodu, wydaje się zbyt duża. Jest to sprzeczne z powszech­nym doświadczeniem. W końcu ile osób oddaje trzecią część […]

SZCZEGÓŁOWE BADANIA

Lincoln zapytał, jak mógł zobaczyć oskarżonego w nocy na tyle wyraźnie, aby być pewnym jego tożsamo­ści. Świadek stwierdził, że tej nocy był jasny księżyc. Lincoln wtedy odwołał się do kalendarza i wykazał, że tej nocy księżyc wcale nie świe­cił. Zeznanie świadka stało się bezwartościowe i klient Lincolna został uniewinniony. Księgowy może sprawdzić, czy sprawozdanie finansowe […]

WYKAZYWANIE FAŁSZYWOŚCI

Te fakty w końcu przekonały ją, że rozumowanie męża było prawidłowe.Proces polegający na wykazywaniu fałszywości pewnych stwier­dzeń przez znajdowanie sprzeczności jest ważnym narzędziem rozu­mowań. Na przykład, kiedy prawnik zadaje pytania świadkowi strony przeciwnej, stara się podważyć jego zeznanie przez wskazanie w nim sprzeczności. Jeśli świadek nie potrafi wyjaśnić tej sprzeczności, jego zeznanie staje się mniej […]

ROLA SPOŁECZNOŚCI W ROZUMOWANIACH

Rozumowanie oparte na jego obserwacjach doprowadziło do sprzeczności (kontradykcji). Słowo kontradykcja pochodzi od łacińskich terminów contra (co znaczy „przeciw”) i dicere (co zna­czy „mówić”).Sprzeczność to głośny sygnał: STÓJ! Dwa wzajemnie sprzeczne twier­dzenia nie mogą być jednocześnie prawdziwe. Jedno z nich musi być fał­szywe. To podstawowa zasada rozumowań. Dostarcza nam efektyw­nych metod stwierdzania, kiedy „fakty” czy […]

LUDZKA NIEŚWIADOMOŚĆ

Mogłoby się zdarzyć, że jakiś żartowniś umieścił nagrzewającą lampę z prawej strony samochodu albo że pan Moss cierpi na niezwy­kły rodzaj gorączki, który wywołuje uczucie ciepła prawej ręki. Jed­nak te niezwykłe sytuacje są bardzo mało prawdopodobne. Jeśli za­tem założymy, że nie mamy do czynienia z żadnymi nietypowymi oko­licznościami, wniosek pana Mossa wynika logicznie ze znanych […]