WIELE DOŚWIADCZEŃ

Jeśli po dokonaniu wielu doświadczeń dotyczących wydarzeń pew­nego typu zaobserwujemy, że pewne rzeczy stale się wydarzają, to me­todą indukcji formułujemy uogólnienie. Na przykład, jeśli trzymamy piłkę w powietrzu, a następnie ją puścimy, piłka upadnie. Jeśli trzyma­my w powietrzu monetę, którą puścimy, moneta upadnie. Tego typu działania wykonywaliśmy w naszym życiu tysiące razy. Za każdym ra­zem, […]

NIEZBĘDNE DO PRZECHOWYWANIA

Do ich przechowywania niezbęd­ne są pojemniki, takie jak butelki, puszki czy filiżanki. Jeśli pojemnik jest dziurawy, płyn wycieka. Powierzchnia płynu jest pozioma, kiedy płyn jest w spoczynku. Płyn można wylać, nachylając pojemnik. Tak nie zachowują się stałe materiały, takie jak drewno, stal, skała, szkło, miedź lub plastik. W normalnej temperaturze wszystkie trwałe ma­teriały mają tendencję […]

GŁÓWNY SPOSÓB

Nie powinno się to jednak zdarzyć, ponieważ klisza była zapakowana w czarny papier, który ma zatrzymać wszelkie światło. A fakt, że czar­ny papier zatrzymuje światło, nie był do tej pory, po wielu latach do­świadczeń, kwestionowany. Mamy tu do czynienia z przykładem sprzeczności, która okazała się bardzo owocna: doprowadziła do waż­nego odkrycia. Maria i Piotr Curie […]

WIĘKSZOŚĆ OPIERA SIĘ NA OBSERWACJI

Większość uogólnień opiera się jednak na zestawianiu obserwacji. Wówczas uogólnienia oparte na indukcji nie są uważane za absolutnie prawdziwe. Mają niejako wbudowaną pewną nieostrość, są nieco ela­styczne, mogą być modyfikowane albo odrzucone na podstawie nowych obserwacji. Nie powinno nas zaskoczyć, że niekiedy spotykamy się z wyjątkami, które wskazują, że konieczne jest zmodyfikowanie starego lub sformułowanie […]

ROZUMOWANIE INDUKCYJNE

Do ogólnych wniosków, nosi nazwę indukcji. Zauważmy, że gdy metodą indukcji tworzymy uogólnienie z poszczególnych obserwacji, możemy być pewni poprawności wniosku tylko wtedy, gdy rozpatrzyli­śmy wszystkie przypadki poszczególne. Jeśli nie zbadaliśmy wszyst­kich przypadków, możemy co najwyżej oszacować prawdopodobień­stwo prawdziwości tego stwierdzenia. Jeśli rozważymy próbkę złożoną z domów w wielu miastach w wielu krajach i okaże […]

PEWNE STWOERDZENIA

Okazało się, że każdy jest prostopadłościenny. Te obserwacje mogą prowadzić do wniosku, że każdy dom w mieście jest prostopadłościenny. Niektórzy ludzie mo­gliby na podstawie tych faktów dojść do wniosku, że „wszystkie domy, gdziekolwiek stoją, są prostopadłościenne”. Takie stwierdzenie nazywamy uogólnieniem. Innymi słowy, wnio­skujemy, że pewne stwierdzenie jest ogólnie prawdziwe, na podstawie znajomości poszczególnych przypadków. Jeśli […]